Uygulamada görülen yanlışların düzeltilmesi ve hatalı işlemlerin önlenmesine yönelik 27 Nisan tarihli Resmi Gazetede KDV uygulama genel tebliği yayımlandı. Söz konusu tebliğ ile KDV oranları değişmedi yalnızca tespit edilen uygulama yanlışlıklarına açıklık getirildi. Özellikle yeme içme sektöründe %10 uygulanması hali söz konusu olan ürünlere %1 KDV oranı uygulaması hem işletmeler açısından haksız rekabet hem de vergi kayıplarına yol açmakta idi.
KDV ORANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMADI
KDV oranları değişikliği yetkisi Cumhurbaşkanı Kararı ile Cumhurbaşkanına verilmiş olup zaten 7 Temmuz 2023 tarihindeki karara göre 2 puan KDV oranı yürürlüğe girmişti. KDV Genel Tebliği ile KDV oranları değişmedi, Temmuz’da değişen oranlarla ilgili Tebliğ’e örnekler eklendi.
TEMEL GIDA SATIŞI YAPAN YERLERDE SATILACAK YİYECEK İÇEÇECEKLERDE KDV ORANINA AÇIKLIK GETİRLDİ
Temel gıda satışı yapılan yerlerde yiyecek-içecekler yüzde 1 KDV oranı ile satılırken restoran, lokanta, pastane, kafe gibi yerlerde ise bu ürünler yüzde 10 KDV oranı ile satılmaktadır. Ancak bazı restoranlar kendini market, kasap gibi göstermekte ve sattığı yemeği temel gıda sınıfında göstererek yüzde 1 KDV hesaplamaktadır. Bu konuda idareye de yansıyan birçok şikayet söz konusuydu.
Uygulama karmaşıklığına son vermek için tam da bu noktada tüm lokanta, pastane, büfe ya da kafede satılan ürünlerde yüzde 10 KDV oranı uygulamasına karar verildi.
İSTER İŞLETMEDEN ALINSIN İSTER İNTERNET ÜZERİNDEN SİPARİŞ EDİLSİN KDV ORANI %10
Tebliğde uygulamanın nasıl olacağına dair örnekler de verilmiştir.
Örneğin “ORDU” kahvecisinde müşteri kahvenin yanı sıra işletmenin dışarıdan alıp sattığı kek de sipariş etmiştir. %1 KDV oranı olarak satın alınan keklerin kahvede satışında KDV oranı %10 olarak uygulanacaktır. Bir başka örnek vermek gerekir ise “ORDU” lokantasında yemek yiyen müşteri, lokantadan ayrılırken 1 kg baklava satın almıştır. Lokanta, müşteriye vermiş olduğu yemek hizmeti ile baklava satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.
Bu ürünleri müşteri işletmeden satın alıp dışarıda yese veya telefonla veya internet üzerinden sipariş suretiyle adrese gönderme, gel-al gibi yöntemle de satın alsa da %10 KDV oranı uygulanacaktır.
İŞLETMELERİN FİİLİ TİCARET ŞEKLİ DEĞERLENDİRİLMELİ, YEME-İÇME RUHSATI OLMAMASI %10 ORANINI DEĞİŞTİRMEYECEKTİR
İşletmelerin bazıları işletmede ruhsatlarında yeme içmeye yönelik ifade bulunmadığından %1 KDV oranını uygulayacağını düşünmekte idi. Yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde müşterilerine masa, oturma yeri, tezgâh gibi servis yapılabilen alanlarda yiyecek ve içecek hizmetleri sunanların bu yerlerde yaptıkları gıda maddeleri satışları da %10 KDV oranına tabi olacaktır.
Örneğin sahilde faaliyet gösteren Akyazı Büfe İşletmesi, yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde büfesinin önüne yerleştirdiği masa ve taburelerde oturan müşterileri ile sahilde bulunan şezlonglarda denize girenlere tost, çay ve meşrubat satışı yapmaktadır. Akyazı Büfe İşletmesi, fiilen yiyecek ve içecek hizmetleri sunduğundan büfede hazırladığı tost ve çayın yanında dışarıdan hazır temin ettiği gıda maddelerinin satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.
Bazen mükellefler %1 KDV ile aldığım oranı %10 ile neden satıyorum şeklinde yorum yaparak doğru oranı uygulamada tereddüt yaşamakta idi. Unutulmamalıdır ki KDV kanununda alım-satımın hallerine göre ürünlerin KDV oranları belirlenmiştir.
%10 KDV ORANI UYGULAMASINA YÖNELİK DENETİMLER ARTACAKTIR
Kanunda yer almasına rağmen uygulamada karşılaşılan hatalı KDV oranına idarenin açıklık getirmek için tebliğ yayınlaması bu hususta denetimlerin daha da artacağını göstermektedir. Yiyecek-İçecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ruhsatı olsun veya olmasın fiilen Yeme-İçme hizmetleri sunan kafe, lokanta, pastane, büfe gibi işletmelerin ileride KDV oranı ile ilgili cezai işlemle karşılaşmaması için yazarkasalarında, fatura sistemlerini kontrol etmelerinde fayda bulunmaktadır.
M.Ender SÖNMEZ
Oda Başkanı
