İki yılı aşkın yoğun bir pandeminin ardından,ülkemizde görülen Kuduz hastalığı, ister istemez, sokaklarda başı boş dolaşan köpekler nedeniyle vatandaşlarımızda tedirginliğe yol açtı.

Vatandaşlar açısından yapılacak en akıllı davranış, muhtemel hayvan ısırıklarına karşı hızlı bir şekilde harekete geçip sağlık kuruluşlarına vakit geçirmeksizin başvurmaktır.

KUDUZ ŞÜPHELİ TEMASTA, ÖLÜMÜN NEDENİ, SAĞLIK KURULUŞUNA GELİNCEYE KADAR,ZAMAN KAYBEDİLMESİDİR.

Şüpheli hayvan temasına karşı özellikle aileler çok dikkatli olmalıdır. Ölüm riski asla göz ardı edilmemelidir.

Kuduz olası vakaları karşısında tüm vatandaşlar tedbirli olmalıdır. Özellikle anne ve babalar çocuklarına, şüpheli hayvan temaslarından sakınma öğütleri vermelidirler.

Olası bir hayvan temasında da sağlık kuruluşlarına vakit kaybetmeden başvurmaları gerektiğini bilmelidirler. Ebeveynler, sokakta oynayan çocukları,eve geldiğinde vücudundaki yaralanmaları mutlaka çocuktan detaylı sorgulamalıdırlar. Özellikle çocuklarını banyo yaptıran aileler, vücutlarında gördükleri yara-bereleri mutlaka detaylı ve ısrarlı olarak sorgulamalıdırlar.

Çünkü çocuklar bu tür temasları gizleme eğilimindedirler. Çocuklar çoğu zaman olayı tam da anlatmaz veya anlatamazlar.

Aileler, özellikle kedi – köpek temasını her defasında detaylı olarak sorgulamalıdırlar, çünkü sokakta çocuklar, kedi ve köpeklerle oynamayı severler ve bu temas çocuğun hayatına mal olabilir.

Özellikle bu günlerde çocuklara başı boş köpeklere yaklaşmamalarını,sokaktaki kedilerle oynamamalarını iyice tembihlemeliler.

Son iki yıl pandemi ile yatıp kalktığımız için, sokaklarda da pek dolaşmadığımız için, köpek ısırıkları,ortaya çıkan kuduz hastalığı bu süre içersinde gündemden düştü, ancak son zamanlarda medyanın da ısırık- köpek saldırısı olaylarını duyurması sonucu,tekrar gündeme oturdu.

En önemli konu, Kuduz hastalığı ihmale gelmez, ölümcüldür ve Kuduz konusunda toplum olarak çok iyi bilinçlenmeliyiz.

Kuduz hastalığı, insanlara kuduz virüsü ile enfekte olmuş kedi, köpek gibi hayvanların, ısırığından, hayvanların tırnak yaralamasından,salyasından,vücut sıvılarından bulaşabilir. Burada en önemli konu, bulaşmanın olabilmesi için yaralanma sonucu cilt bütünlüğünün bozulması yanı ciltte de bir yara – yaralanma oluşması şartıdır.

Günümüzde kuduz hastalığının tedavisi yoktur. Şüpheli temaslarda hemen kuduz aşısı yapılmalıdır, çünkü kuduz virüsü kandan ziyade sinir yolu ile vücuda yayıldığı için, vücutta kuluçka süresi uzundur ve aşı hemen yapılırsa, bu kuluçka süresi uzunluğundan dolayı yani vücutta hastalık belirtilerinin başlaması için geçen sürenin uzunluğundan dolayı,hemen kuduz aşısı yapılan kişinin hayatı kurtulur.

Kuduz hastalığı aslında hayvanları ilgilendiren bir hastalıktır. Bu hastalık insanlara da salya yoluyla bulaşmaktadır. Köpek, kurt, tilkilerde gözüken bir hastalıktır, özellikle yurt dışında yarasalardan kaynaklı kuduz vakaları da görülmektedir. Yarasa tüm dünyaya kuduz virüsünü yayan ama bu virüsten dolayı ölmeyen tek hayvandır. O nedenle ülkemizde mağara araştırmaları yapan kişiler de yarasalar açısından temas’ı, ısırık olmasa bile yarasa dolu bir mağarada havayolunun yoğun solunması durumunda, sağlık kuruluşuna bu durumlarını derhal bildirmelidirler. Tekrar köpek, kurt, tilkiye dönersek,başı boş kuduz hayvan günde 50 km çapında bir alana bu virüsü gezerek yayabilir.

Özellikle kırsalda olan ve hayvanlarla temas etme ihtimalleri yüksek olan çoban, köylü vatandaşların çok dikkat etmeleri gerekmektedir. Özellikle çoban köpeklerinin kırsalda, kurt, tilki gibi hayvanlarla teması göz ardı edilmemelidir. Genelde kuduz virüsü bulaşmış olan kedi ve köpek, 10 günde ölür. Eğer insanlarla temas yapmış kuduz şüpheli hayvan, gözlem altında tutulabilirse, 10 gün geçtiği halde ölmemişse, yüksek olasılıkla kuduz tehlikesi yoktur. Ama 10 gün içinde ölürse, kuduz riski çok yüksektir.

Günümüzde kırsal alanların da şehre yaklaşmaları sonucu, vahşi doğa ve şehir hayatı birbiri içine girmeye başladı. Böyle olunca da şehir hayatında da bu tür vakalarla karşılaşabilme durumu her geçen gün artmaktadır.

O nedenle biz hekimler, öncelikle halkımızı çok iyi bilinçlendirmeliyiz.

Başı boş kedi ve köpekleri sevmek çabasında olmamalıyız ve bunu çocuklarımıza da öğretmeliyiz, çünkü bunlar kuduz aşısı yapılmamış ve kendisine kuduz virüsü bulaşmış hayvanlar olabilirler.

Unutulmasın ! Kuduz hastalığı doğru ön tanı ve  tedaviyle ( aşı ve destek tedavisi ) tamamen zararsız atlatılabilecek bir durumdur.

Özellikle kedi tırmalaması,köpek ısırması veya herhangi bir şüpheli temas sonrasında acil servislerimize, hastanelerimize başvurup akabinde hemen kuduz aşılarımızı olursak, hiçbir hastalık riski taşımadan hayatımıza devam edebiliriz.