Fındık Ordu’da çarşıda pazarda en çok konuşulan konu. Bir yanıyla üretilen fındığın fiyatı ve fındık üreticilerinin durumu diğer yanıyla fındık üzerinden AKP Hükümetinin tarım politikaları tartışılıyor.
Zira TMO’nun geçen yılla aynı olarak açıkladığı 10 liralık alım fiyatına üreticiler oldukça tepkili. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın “Böyle 7-8 liraya düşecek bir fiyat olmaması gerekirdi. Borsaya soruşturma açtık. Üreticiler mağdur olmasın diye geçen yılki fiyatı açıkladık” sözleri ise tepkiyi daha da büyüttü. Hükümet, tüccar ve ihracatçıların iş birliğine dikkat çeken üreticiler “Fındık fiyatını düşüren ekip kendini ele verdi” dedi. Üreticiler, fiyatın düşmemesi için hükümetin TMO’ya 15 liradan alım yaptırması gerektiğine dikkat çekti.
RAHATSIZLIK 9 LİRANIN ALTINA DÜŞMESİNDE
Ordu Ulubey’de 40 dönüm arazide fındık üreten Hikmet Poyraz, “İtalyan Ferrero tüccarlarına 9.25 fındık alın denmiş, fiyatın 10 liranın üzerine çıkmaması için uğraşıyorlar” diyerek Tarım Bakanlığında ihracatçılarla yapılan toplantıya dikkat çekti: “Demek ki ihracatçılarla fındığın fiyatını 8-9 lirada tutma kararı alınmış. Anlaşılan o ki tüccar hükümete siz 10 lira verin biz ona yakın fiyat veririz demişler. Böylece onlar parasını kazanacak, hükümet de biz fındık üreticisini yalnız bırakmadık propagandası yapacak. Anlaşılan o ki; Tarım Bakanı fındığın 10 lira olmasından değil 9 liranın altına düşmesinden rahatsız olmuş. 7-8 lira olmaması lazımdı borsaya soruşturma açtık demesinin tek anlamı var. Bakanlıkta ihracatçılarla aldıkları kararlara sadık kalınmadığıdır.”
EMEĞİMİZ ÜZERİNDEN TÜCCAR VE İHRACATÇI KAZANIYOR
TMO’nun randevuyla alım yaptığını, üreticinin 75 kuruş farkı gözetecek durumda olmadığı için İtalyan tekel Ferrero’ya fındık vereceğini söyleyen Poyraz, “Buna da serbest piyasa diyerek bizi kandırmaya çalışıyorlar. Hükümetin kendi yaptığı maliyet hesabına göre Ordu 8.75, Giresun 9, Trabzon 9.25 lira maliyet belirlemiş. Buna yüzde 30 refah payı, yüzde 25 kâr eklenmesi lazım ama bunlar ortada yok. Ben 40 dönüm arazide senesine göre, o yıl ki rekolteye göre 2 ile 7 ton arasında fındık üretiyorum. Bir kilogram fındığın sadece toplanma maliyeti 5 lira. Bahçeden toplanması, harmana gelmesi, ayıklanıp, temizlenip 1 kilo kabuklu fındık haline getirilmesinin maliyeti 5 lira. Benim ve çocuklarımın emeğinin üzerinden tüccarlar para kazanıyor. Emeği biz veriyoruz parayı tüccar ve ihracatçı kazanıyor. Hükümetin TMO’ya 15 liradan fındık aldırması lazım. Hükümet ve bakan üreticiyi düşünüyorsa bunu yapsın” diye konuştu.
BAKANLIK TALEP VE UYARILARA KULAK TIKADI
2016 yılı fındığı yılın sonu ve 2017 yılının başında 14-15 liraya kadar satılmıştı. Geçen yılın fındığının tükendiği ve yeni yılın fındığının toplanıp satılmasının hazırlıklarının yapıldığı dönemde hükümet, TMO’nun 10 liradan fındık alacağını açıkladı. Fındık üreticileri ve tarımla ilgili kuruluşlar, AKP Hükümetinin TMO’ya 2016 fındığını 10 liradan aldırma kararını “Geçimlik fındık üretimi yapan köylüler zaten fındığını çoktan sattılar, o nedenle bu karar fındık üreticilerinin işine yaramazken fındığın fiyatını da 10 liranın altında sabitleyecektir” eleştirisini sundu. Hükümete yapılan çağrılarda 2017 yılı fındığı için TMO’nun 15 lira fiyat vermesi ve alım yapması gerektiği belirtilmişti. Bakanlığın TMO’ya hem geçmiş yılın fındığını, hem yeni yılın fındığını 10 liradan aldırması fındık üreticilerinin tepkisine neden oldu. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’nın önceki gün yaptığı “Böyle 7-8 liraya düşecek bir fiyat olmaması gerekirdi. Çiftçi mağdur olmasın diye geçen yılın fiyatını verdik” açıklaması ise tepkileri daha da büyüttü. Tarım Bakanı aynı açıklamasında rekoltenin geçen yıla oranla fazla olduğunu, fındık fiyatını tek başına değil ekip olarak belirlediklerini, fiyatın 7-8 liraya düşmemesi gerektiğini, dünya üretiminin 900 bin ton olduğunu söyledi ve fındık borsasının 8.5 lira fiyat açıklaması için de soruşturma başlattıklarını duyurdu.