Son günlerde birileri atıp tutuyor sallıyor.
İnsanda azıcık insaf biraz da merhamet olmalı.
Ama dedim ya insan olanda bunlar olmalı. Kişinin insanlıkla uzaktan yakından ilgisi yoksa ne yapsan nafile..
Çünkü, bilinmelidir ki, insaf ve merhamet arasında sağlam bağlar vardır. Bunların her biri diğerini besler, destekler ve yönlendirir. İnsaflı olmak adil olmayı gerektirir. İnsaflı olmak hak vehukuka riayet etmektir, haklara saygıdır, şefkatin, merhametin özüdür. İnsaf ve merhameti olmayan kimsede ne hak anlayışı ne merhamet ne de başkasına saygı vardır.
Başkasına saygısı olmayan adalet anlayışından uzaktır. Adalet; eğrilikten doğruluğa yönelmek, her şeyin ve herkesin hakkını vermek, dengede tutmak, haksızlıklardan uzaklaşarak orta yolu tutmak ise, ahlak da insaflı olmak, düzenli ve dengeli davranmaktır. Adalet, bir diğer anlamıyla eşyayı yerli yerine koymak demektir.
Yani her şeyi ait olduğu yere koymak, her şeye hak ettiğini vermektir. Bunun tersi zulümdür, yani eşyayı ait olduğu yere koymamaktır, hakkını vermemektir. Buradaki eşyadan maksat; ister maddi eşya, ister söz, ister amel (fiil) isterse hüküm vermektir. Her şeyi ait olduğu yere koymak, hakkı ne ise onu vermek, neye layık ise onu ulaştırmak adaletin ta kendisidir.Adaletin anlam sahasında doğruluktan söz edilir. Yani işinde, sözünde, özünde doğru olmak, hak üzere olmak, haktan sapmamak, hakkaniyet ölçüleri içerisinde hareket etmek. Böyle bir tavırdır ki; insanı insaflı, dikkatli ve adil olmaya sevkeder.
İslam’da adalet, hukuk önünde herkese adilce ve eşit bir şekilde davranmayı kapsar. Bu durum bir açıdan güzel ahlaktır, insaf ve merhamettir. Kendisinde merhametten eser olmayan bir kişi, başkasının hakkı konusunda hassas olmaz.
Hakları verirken yeterince duyarlı davranmaz. Haksızlık yaparken vicdanı sızlamaz. Kutsal kitabımız Kur’an şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler, adaleti ayakta tutarak Allah için şahitlik edenlerden olun. Kendinizin, anne ve babanızın aleyhine bile olsa (şahitlik ettiğiniz kimseler) zengin veya fakir de olsalar adaletten ayrılmayın. Güzel ahlak ve insaf mutluluktur…